Yeni bir ev satın almayı düşünüyorsanız mutlaka bilmeniz gereken konulardan bir tanesi de iskan işlemleridir. Kısaca iskan kelimesini ruhsatlı bir inşaatın bitmesi sonucunda binanın kanun ve yönetmelikler ile belirlenen standartlara uygun olduğunu gösteren yapı kullanım izni belgesine verilen isim olarak tanımlayabiliriz. İskan nedir ? Sorusu yeni bir ev almayı planlayan insanların aklına takılan en önemli soru işaretlerinden bir tanesidir.
Türkiye’de yapılan ve yerleşime başlanmış olan binaların yarısından fazlasının iskanı yoktur maalesef. Bunun nedeni ise inşaatı yapan firmaların onaylı projeleri düzgün bir şekilde tamamlaması ya da sigorta primlerinin ödenmemiş olmasıdır. Yazımızda, iskan nedir ve iskan başvurusu nasıl yapılır? Sorularını detaylı bir şekilde cevapladık. Eğer siz de hazırsanız bu önemli konuyu birlikte incelemeye başlayabiliriz.
İskan Başvurusu Nasıl Yapılır?
İskan başvurusu yaparak iskan belgesi alınmaktadır. İskan belgesi almak için ise bir dilekçe ile inşaat sahibi, müteahhidi ya da yetkilisi belediyeye başvuru yapmak zorundadır. Bu işlem tamamlandıktan sonra yapı kullanma izni teknik elemanları devreye girmektedir. Teknik elemanlar tarafından binanın ruhsat ve eklerine uygun olarak inşa edilip edilmediği kontrol edilmektedir.
Eğer inşa edilen binalarda herhangi bir teknik eksiklik yok ise mal sahibi ya da müteahhidinden yapı ile ilgili olarak TEDAŞ, Sivil Savunma Müdürlüğü, TÜRK Telekomünikasyon A.Ş., İtfaiye Müdürlüğü gibi kurumlardan su, asansör, elektrik, sığınak, yangın, telefon tesisatları ile ilgili teknik raporlar ile Yapı Kullanma İzni Amirliği’ne binanın kontrolü altında ruhsat ve eki projesine uygun olarak yapıldığını gösteren noter onaylı taahhütnameyi sunması talep edilmektedir.
Bu adımlar tamamlandıktan sonra Genel Yapı İzin Raporu hazırlanmış olan binalardaki bağımsız bölüm sahipleri 3 adet tapu fotokopisi ile Belediye İmar Müdürlüğü Yapı Kullanma İzni Amirliği’ne başvuru yaparak harçlarını ve vergilerini ödemek koşulu ile kendi bağımsız bölümü için yapı kullanma izin belgesi alabilmektedir.
İskan Başvurusu İçin Gerekli Belgeler
Yukarıda belirttiğimiz iskan başvuru işlemlerini gerçekleştirebilmeniz için yanınızda bulunması gereken evrakları; başvuru dilekçesi, mimari müracaat formu, ısı yalıtım belgesi, röperli kroki, Fen İşleri Müdürlüğü uygunluk yazısı, iş bitirme tutanağı, Sivil Savunma Müdürlüğü uygunluk yazısı, yapı denetim sertifikası, harç ücretleri makbuzları, asansör ruhsatı, inşaat ruhsatı fotokopisi, enerji kimlik belgesi, hakediş raporu, İSKİ uygunluk raporu, SGK yapı raporu ve İtfaiye yapı raporu olarak listeleyebiliriz. İskan belgesi başvuru sürecinde, inşaat sahibi tarafından yapılan dilekçeli başvurunun ardından en geç 30 gün içinde yetkili belediye gerekli kontrolleri yapar ve iskan belgesi sunulur.
İskan Sorgulama Nasıl Yapılır?
Yeni bir ev almayı düşünen kişilerin binanın iskan kaydı olup olmadığını mutlaka sorgulaması gerekmektedir. İskan sorgulama işlemleri, ev alacak kişinin maddi ve manevi zarara uğramaması içi en çok ihtiyaç duyduğu maddelerden bir tanesidir. İskan bilgisi çok önemli bir konu olmasına rağmen, bu bilgiye hızlı ve pratik bir şekilde ulaşılamamaktadır. Bu aşamadan yapabileceğiniz en doğru hareket, bina ya da daireyi almanın oluşturabileceği riskleri net bir şekilde önünüze serebilecek bir danışman ile birlikte çalışmaktır.
Bu konuda tecrübeli olan danışmanlar daire tapusunda yer alan bilgiler ışığında, yaptıkları incelemeler ve detaylı araştırmalar ile yapı izin belgesi almakta sorun yaşanıp yaşanmayacağı konusunu net bir şekilde tespit ederler. İskan belgesi için internetten sorgulama gibi basit bir uygulama henüz bulunmamaktadır. Bu yüzden, ev yapı izin belgesinin olup olmadığı tüm gayrimenkul satın almak isteyen kişilerin kafasında büyük soru işaretleri oluşturmaktadır.
İskan Affı Nedir?
Ülkemizde inşa edilen konutların yarısından fazlası yapı izin belgesine sahip olmadığı için iskan affı en çok merak edilen konuların başında geliyordu. Bir binanın yapı izin belgesi olması, binanın fiziksel durumunun yaşamaya uygun olup olmadığını denetleyen bir durum olduğundan koşulsuz bir yapı izin affı söz konusu değildir doğal olarak. Fakat bir binanın izin belgesi olmaması nedeni ile kaçak yapı olarak gözükmesinin tek nedeni inşaat aşamasında ödenmemiş vergiler veya SGK borçlarından kaynaklanıyor ise bir vergi affı kanunu çıkması durumunda aftan yararlanılabilir.
İnşaatın tek eksiği olan bu borçların affedilmesi ve binanın Yapı Kullanma Belgesi başvurusunun bir borç çıkmadan ya da daha az miktarda borç çıkarak yapılması söz konusu olabilmektedir. Çıkan bu af ile birlikte iskan başvurusu e-devlet üzerinden yapılabilmektedir. Bunu gerçekleştirmek için e-devlet şifresi ile girerek gerekli adımları takip etmeniz yeterli olacaktır.
İskansız Bir Evde Oturulabilir Mi?
Öncelikle iskansız bir evde oturmak suç değildir. Ancak böyle bir durumda belirli yaptırımlar söz konusu olmaktadır. Eğer izini olamayan bir inşaat projesinden ev satın alırsanız göz önünde bulundurmanız gereken en önemli risk can ve mal kaybı riskidir. İskanı bulunmayan binalarda şantiye elektriği kullanılmaktadır. Bu yapı elektrikli ev eşyalarının zarar görmesine neden olabilmektedir ve bazı durumlarda yangın çıkmasına da yol açabilmektedir. İskansız binalarda elektrik ve su hizmetleri ortak sayaçlar ile kullanılmaktadır. Böyle durumlar da az tüketim yapan kişiler tarafından çok ödeme yapıldığı için büyük sorunlar yaşanmasına neden olabilmektedir.