Konut yatırımı yapmak isteyenlerin mutlaka bilmesi gerekenlerden bir tanesi de emlak beyannamesi konusudur. Emlak beyannamesi nedir, emlak beyanı yapmak ile yükümlü kişiler kimlerdir?
Tüm bu soruların dışında emlak beyannamesi için gerekli belgeler nelerdir ve bu belgeler ne zaman verilmelidir? Emlak beyannamesi 2020 formu ve konu hakkında öne çıkan birçok farklı sorunun yanıtlarını yazımızda detaylı bir şekilde listeledik. Eğer siz de hazırsanız emlak beyannamesi konusunu birlikte incelemeye başlayabiliriz.
Emlak Beyannamesi Nedir?
Bir gayrimenkulün hangi kişiye ait olduğunu gösteren belgeye emlak beyannamesi denmektedir. Kişi ya da kuruluşların sahip oldukları ev, arsa, arazi ve bina gibi taşınmazları bağlı bulundukları belediyelere bildirme işlemine de emlak beyannamesi denmektedir. Emlak beyanı yapmak isteyen kişiler, emlak beyanını tanımlı süreler dahilinde ve beyanname için gerekli olan tüm belgeler ile başvuru yaparak işlemleri gerçekleştirebilmektedir.
Arsa, arazi, konut ya da bina olması fark etmeksizin herhangi bir gayrimenkule sahip kişi, kurum ya da kuruluşlar tapu işlemlerinin tamamlanmasının ardından devlete bildirmekle yükümlü oldukları emlak beyannamesi için işlemlere başlayabilmektedir. Yeni bir gayrimenkul satın alan kişiler aynı yıl içerisinde mutlaka emlak beyannamesini yapması gerekmektedir. Emlak beyanı yapılmaması ya da işlemlerin gecikmesi gibi durumlarda belirli cezalar uygulanmaktadır.
İlk Adım Tapu İşlemleri
Emlak beyannamesi işlemlerini gerçekleştirmeden önce atılması gereken ilk adım satın alınan gayrimenkul için tapu işlemlerini tamamlamaktır. Bir taşınmaza ait tapu alındıktan sonra alım işleminin gerçekleştiği yılın sonuna kadar emlak beyannamesi yapılması gerekmektedir. Eğer beyanname verme süresi bir yılı aşar ise cezai yaptırımlar söz konusudur. Maddi cezalar ile karşılaşmamak için ilgili belediyelere başvuru yaparak alınan belge, vergilendirme sürecinde devlet tarafından söz konusu gayrimenkul için kullanılmaktadır.
Her Gayrimenkul için Ayrı Beyanname
Emlak beyannamesi hakkında dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan bir tanesi de her bir gayrimenkul için ayrı ayrı emlak beyanında bulunma zorunluluğudur. Birden çok gayrimenkule sahip olan kişiler, kurum veya kuruluşların her taşınmaz için emlak beyanında bulunması gerekmektedir. İlgili birimler tarafından her bir gayrimenkul için gerekli hesaplamalar yapılarak, kişi, kurum ya da kuruluşların ödemekle yükümlü oldukları emlak vergisi hesaplaması yapılabilmektedir.
Emlak Beyannamesi Nasıl Verilir?
- Gayrimenkuller üzerinden kazanılan kira gibi kazançlar ile ilgili bildirimleri de kapsayan emlak beyannamesi her gayrimenkul için bir kereye mahsus olarak verilmektedir. Gayrimenkullerin vergilendirilmesi için zorunlu olan beyanname verme işlemi için herhangi bir ücret ödemesi yapılmamaktadır.
- Emlak beyannamesi gayrimenkullerin yer aldığı bölgenin bağlı olduğu belediyelerin emlak ile ilgili birimine verilmektedir. Belediye dışındaki bir diğer seçenek ise Gelir İdaresi Başkanlığı resmi internet sitesi üzerinden emlak beyannamesi hızlı ve kolay bir şekilde yapılabilmektedir.
- Emlak beyannamesi yapması gereken kişilerin tek seçeneği belediyelere başvurmak değildir. Kişiler kendi istekleri doğrultusunda internet üzerinden de emlak beyannamesi işlemlerini geçekleştirebilmektedir. Online olarak emlak beyanı işlemlerini tamamlamak için e-devlet üzerinden gerekli sayfaları ve işlemler listesini takip etme yeterlidir.
- E-devlet üzerinden emlak beyannamesi yapmak oldukça kolay ve pratiktir. E-devlet sistemine giriş yapıldıktan sonra Tapu ve Kadastro Müdürlüğü sayfası seçilir. Tapu ve Kadastro Müdürlüğü sayfasında Tapu Taşınmaz Beyan bölümüne giriş yapılarak bağlı bulunulan belediyenin hizmetleri üzerinden beyanname işlemleri tamamlanabilmektedir.
- Emlak beyannamesi verme işlemlerini gerçekleştirirken belediyelere başvuru yapacak kişilerin en çok öğrenmek istediği bilgilerin başında emlak beyannamesi için gerekli evraklar bilgileri gelmektedir. Emlak beyannamesi için gerekli olan belgelerin listesi belli olsa da işlemlerden önce gerekli belgeler listesinin son kez gözden geçirilmesinde fayda vardır. Bu liste zaman içinde değişiklikler gösterebilmektedir.
- 2020 Emlak beyannamesi için gerekli olan belgeler, tapu fotokopisi, gayrimenkul sahibinin nüfus cüzdanı fotokopisi, yapı ruhsatı, binanın yer aldığı adres, binalar için yapı kullanım izni fotokopisi, beyanda bulunacak kişinin ikamet adresi, vergi numarası, adres ve telefon numarasıdır.
Emlak Beyannamesi Cezaları
Emlak beyannamesi gayrimenkul sahibi olan kişilerin mutlaka yaptırması gerekmektedir. Eğer satın alma işleminin gerçekleştiği yıl içerisinde emlak beyanı yapılmaz ise cezai uygulamalar devreye girmektedir. Emlak beyannamesi ile ilgili ceza uygulamaları ile karşı karşıya kalmak için gayrimenkul alımı sonrasında tapunun alınmasını takip eden en erken süreçte işlemlerin tamamlanması gerekmektedir. Tapu alındıktan sonra en geç, aynı senenin sonuna kadar emlak beyanının yapılması zorunludur. Emlak beyannamesi işlemleri geciken ya da bu işlemleri hiç yapmayan kişiler cezai uygulamalara tabii tutulmaktadır. Bu durumda yapılması gerekenler ise şu şekilde özetlenebilir:
Emlak beyanname işlemleri yapılmayan ya da süre aşımı nedeniyle geciken emlak beyannameleri için maddi cezai işlemler yapılmaktadır. İlk olarak beyan edilmesi gereken gayrimenkullerin kazanç tutarı üzerinden bir hesaplama yapılmaktadır. Ortaya çıkan vergi rakamının bir katı kadar ceza, mülk sahibine yansıtılmaktadır. Ek olarak, bu ceza ile birlikte aylık yüzde 1,4 oranında gecikme faizi de hesaplanarak belirlenen tutara eklenmektedir.
Emlak beyannamesi konusunda en çok karşılaşılan ve önemli bir cezası bulunan işlemlerden bir tanesi de konut ya da emlak değerini olduğundan düşük göstermektir. Emlak beyannamesi işlemlerini yaparken konut değerini düşük gösteren kişilere büyük cezalar verilmektedir. Konut satışı aşamasında düşük vergi ödemek için emlak değerini düşük gösteren kişiler, emlak beyannamesinde yasaları ihlal etmektedir. Konutun değeri gerçek değerinin altında gösterildiğinde emlak gelir vergisi de düşük oranda çıkmaktadır. Bu ve benzeri usulsüz işlemler için Türkiye’de önemli denetlemeler ve yüksek cezalar uygulanmaktadır.
